Geschiedenis van de medische illustratie.
Hieronder worden enkele belangrijke grondleggers beschreven in de geschiedenis van de medische illustratie die hebben geleid tot de vorming van de hedendaagse westerse geneeskunde en de wetenschappelijke illustratie.
Galenus van Pergamon
De eerste in deze rij van grondleggers in de geschiedenis van de medische illustratie is de arts Galenus van Pergamon, of Claudius Galenus. De periode van 150 jaar na Christus tot in de Renaissance wordt op anatomisch gebied de Galenische tijd genoemd, naar Galenus van Pergamon(130-200). Galenus deed uit religieuze overwegingen geen dissectie op mensen. In plaats daarvan gebruikte hij apen en beren, waarna hij de gevonden anatomische structuren toewees aan het menselijk lichaam.
Leonardo Da Vinci
Na een dissectieverbod door paus Bonifatius in de 13de en 14de eeuw toonde de kerk zich iets minder rigide. Rond deze tijd kwam het genie Leonardo Da Vinci (1452-1519) ten tonele. Da Vinci was een van de eerste artiesten die het menselijk lichaam ontleedde en produceerde als eerste accurate anatomische illustraties van het menselijk lichaam. Zijn voorliefde voor wetenschap en zijn exceptionele illustratieve vaardigheid waren een unieke combinatie. Hij kreeg toestemming de lichamen van geëxecuteerde criminelen, die nergens mochten worden begraven, te gebruiken voor dissectie. Da Vinci ging zeer systematisch te werk en legde iedere stap vast met woorden en beelden. Zijn illustraties werden pas lang na zijn dood wereldberoemd.
Andreas Vesalius
In 2014 was het 500 jaar geleden dat Andreas Vesalius (1514-1564) werd geboren. De Vlaamse chirurg wordt gezien als de grondlegger van de huidige anatomie. Hij leerde anatomie volgens de theorieën van Galenus, maar verzette zich daartegen. In een tijd waarin anatomie en chirurgie als ondergeschikt werden gezien aan andere takken van geneeskunde begon Vesalius anatomische mappen te produceren. Hij deed de dissectie zelf en gebruikte de illustraties van het zenuwstelsel en bloedsysteem om studenten anatomie bij te brengen. Vesalius liet zijn illustraties zeer waarschijnlijk maken door grote kunstschilders van die tijd zoals Tiziano Vecelli (1488-1576) en Johan Stefan van Kalkar (1499-1545). Het is niet uitgesloten dat hij zelf ook meewerkte aan enkele illustraties voor zijn in 1543 gepubliceerde boek ‘De Humani Corporis Fabrica’. Dit boek transformeerde anatomie tot een vak dat slechts gebaseerd is op observaties.
Volg Gautier Scientific Illustration op Facebook, Twitter of LinkedIn